Człowiek jest istotą społeczną. My ludzie żyjemy w społecznościach, kierującymi się określonymi wartościami, normami prawnymi, społecznymi, religijnymi. W każdej społeczności występują kulturowe ramy zachowań społecznych określające co wolno, czego nie wolno, co jest dopuszczalne, a co nie.
Osoby w pełni zdrowe dostosowują się do obowiązujących norm i granic wyznaczanych przez innych. Osoby zdrowe dotrzymują umów i zobowiązań zawartych zarówno w sferze prywatnej i zawodowej lub biznesowej.
Zachowania polegające na celowym łamaniu norm, przekraczaniem dopuszczalnych granic oraz instrumentalnym traktowaniem innych ludzi są domeną osób zaburzonych.
Będąc psychologiem i psychoterapeutą często pracuję z ludźmi zaburzonymi. Obecnie klasyfikowane jest wiele zaburzeń osobowości wpływających na sposób funkcjonowania człowieka w społeczeństwie, jednak w mojej subiektywnej ocenie są dwa, które szkodzą bardziej niż pozostałe, są to narcystyczne zaburzenie osobowości oraz antyspołeczne zaburzenie osobowości, zwane również dyssocjalnym zaburzeniem osobowości. To ostatnie w literaturze popularnonaukowej określane jest mianem psychopaty lub socjopaty.
Psychopata
Osobowość nieprawidłowa, osobowość antyspołeczna, charakteryzujących się nieprawidłowym wzorcem zachowań, trwającym przez długi czas. Objawia się on w takich obszarach życia, jak relacje społeczne zachowania impulsywne, instrumentalne traktowanie innych osób.
Według ICD-10 dyssocjalne zaburzenia osobowości (antyspołeczne zaburzenia osobowości) definiuje się jako wzorzec zachowań, gdzie cechą charakterystyczną jest pogarda dla innych osób (instrumentalne traktowanie), ich praw i nagminne naruszanie zasad.
Zachowania antyspołeczne według definicji mogą zostać zakwalifikowane jako dyssocjalne zaburzenie osobowości jeśli ich występują po 15. roku życia.
Cechą charakterystyczną osób z antyspołecznym zaburzeniem osobowości jest brak empatii, a więc umiejętności zrozumienia innych ludzi, postawienia się w sytuacji innego człowieka i współodczuwania jego emocji, drażliwość, impulsywność, agresja, posługiwanie się kłamstwem, manipulowanie.
Typowa jest skłonność do łamania prawa. Zaburzenia antyspołeczne mogę przybierać inną formę w relacjach np. w biznesie.
Antyspoleczne zaburzenie osobowości najczęściej występuje u przestępców. Warto jednak zwrócić uwagę, że może ono dotyczyć również osób pozornie nie łamiących prawa.
Ludzie określani jako psychopaci przejawiają tendencje do następujących zachowań:
stosowanie przemocy (wszelkich jej form),
Nie okazują emocji - chłód emocjonalny,
unieważnianie innych ludzi (przedmiotowe traktowanie)
zwiększona drażliwość,
brak poczucia winy,
lekceważenie norm społecznych,
częste łamanie prawa,
Założenie rodziny oraz współpraca w ramach przedsięwzięcia z osobami cierpiącymi na to zburzenie jest często niemożliwa. Ważne jest, iż osoby antyspołeczne mają tendencje do przedmiotowego traktowania innych osób.
Dla człowieka z osobowością dyssocjalną każda inna osoba jest narzędziem służącym do osiągnięcia określonego celu. W momencie, kiedy dany człowiek przestaje być dla psychopaty użyteczny, natychmiast odkładany jest na półkę niczym śrubokręt po wkręceniu śrubki.
Cechą istotną i charakterystyczną psychopaty jest gra. Psychopata zakłada maski mające na celu przypodobanie się ofierze lub otoczeniu. Umie udawać, grać kogoś innego, niż jest. Psychopata wie, co to uczucia. Wie, jak zachować się, lecz z pełną premedytacją łamie zasady i krzywdzi innych ludzi, wykorzystuje ich. Jedynym celem takiego zachowania jest korzyść, którą może uzyskać w danej relacji.
PS. Jeśli masz problemy z którymi sobie nie radzisz skontaktuj się ze mną na bezpłatną niezobowiązującą półgodzinną rozmowę. W jej trakcie sprawdzę, czy jestem w stanie Ci pomóc. Jest to rozmowa, podczas której zdefiniujemy twoje potrzeby oraz ewentualnie ustalimy cele pracy terapeutycznej.
Dzięki niej będę mógł:
1. przeanalizować twoją sytuację
2. zobaczyć jakie kroki trzeba podjąć, by zmienić twoje życie
3. oraz sprawdzę czy i jak mogę Ci pomóc jak najszybciej osiągnąć cele.
Zapraszam do kontaktu telefonicznego.
Z uszanowaniem
Wojciech Kopytek
AKTUALNOŚCI
zobacz w czym możemy pomóc